Chủ thuyết Obama

 Chủ thuyết Obama

Nguyễn Đình Phùng

Những diễn biến gần đây tại Iraq cho thấy Tổng Thống Obama của Hoa Kỳ đã đi theo đường hướng không can thiệp vào Trung Đông và nhất quyết không muốn dính vào dù có tệ hại đến thế nào đi nữa!
Chiều hướng đối ngoại bất can thiệp này của Obama có thể đặt tên là “Chủ thuyết Obama” (Obama doctrine). Như các tổng thống tiền nhiệm thường được dùng tên mình để đặt cho một đường lối ngoại giao quan trọng và ảnh hưởng lâu dài đến toàn cầu. Như Tổng Thống Eisenhower thời xưa đã được đồng hóa với chủ thuyết kiềm tỏa Sô Viết trong cuộc chiến tranh lạnh. Tổng Thống Reagan có chủ thuyết tạo dựng quân sự cho Hoa Kỳ thành bá chủ và siêu cường độc nhất.
Ngay Tổng Thống George W Bush cũng có thời đã cố gắng đưa ra chủ thuyết mới là đem dân chủ đến cho những xứ Ả Rập Hồi Giáo, bắt đầu bằng Iraq để lan tràn khắp nơi! Thực ra chủ thuyết này của Bush chỉ là cách để biện minh cho sự sai lầm sau khi xâm lăng Iraq vì tình báo bậy là Saddam Hussein có vũ khí tập thể. Khi kiếm không ra vũ khí sát hại tập thể nào, Tổng Thống Bush đã phải nặn óc với các cố vấn để biện minh là cuộc chiến Iraq có mục đích tạo đầu cầu dân chủ cho cả vùng.
Dĩ nhiên đây chỉ là ngụy tạo để cố gắng chứng minh cho những sai lầm của Bush. Vì Iraq trở thành quá tệ hại, dân chủ đâu không thấy, chỉ thấy chết chóc, nội chiến và tan rã ra làm 3 mảnh như những diễn tiến trong tuần qua cho thấy!

Hầu như tất cả mọi người đều ngạc nhiên khi tổ chức quá khích gọi là ISIS, viết tắt của Islamic State of Iraq & Syria đã chiếm cứ các thành phố lớn của Iraq về phía Bắc và gần biên giới với Syria, chỉ trong vòng một tuần lễ và đe dọa ngay chính thủ đô Baghdad. Tổ chức khủng bố này của nhóm Sunni quá khích và cuồng tín đến mức tối đa, hung bạo đến nỗi chính Al-Qaeda đã phải khai trừ vì nhóm này giết hại ngay những người Hồi Giáo khác không cùng chủ trương. Nhóm ISIS được cầm đầu do Abu Bakr al-Baghdadi, cuồng sát đến mức ngay chính Zawahiri, thủ lãnh Al-Qaeda bây giờ thay thế Osama bin-Laden, cũng không chịu nổi. Trước kia tổ chức ISIS trực thuộc Al-Qaeda, nhưng khi ISIS chặt đầu các đối thủ và quay video các màn chặt đầu này rồi bỏ lên Internet, Zawahiri tuyên bố khai trừ vì ISIS đã tạo tiếng xấu cho Al-Qaeda!!!

Tổ chức khủng bố ISIS hiện chỉ gồm hơn chục ngàn người, khoảng 6000 quân tại Iraq, từ 3000 – 5000 quân tại Syria. Trong số này có khoảng 1000 người đến từ các xứ khác, như Chechnya thuộc Nga, một số đến từ Pháp và Anh và vài nước Âu Châu khác, toàn là dân Hồi Giáo lớn lên tại Âu Châu nhưng cuồng tín và gia nhập nhóm thánh chiến gọi là jihad này. Các xứ Âu Châu hiện rất ngại vì những tay này là công dân các xứ trên, có thể sẽ trở về khủng bố các xứ Âu Châu sau này. Hoa Kỳ hiện có ít jihadist loại này, nhưng cũng có một ít trường hợp lẻ tẻ đến từ Hoa Kỳ. Một tay ôm bom tự sát gần đây được biết là người Hoa Kỳ đến từ Florida!

Trong sáu tháng vừa qua, nhóm ISIS đã bắt đầu tung hoành tại Iraq, chiếm giữ thành phố Falluja, nơi Hoa Kỳ đã thiệt hại bao nhiêu lính khi đánh nhau với quân phiến loạn những năm trước đây. Sau đó là thành phố Ramadi, thủ đô của vùng Anbar province và Samarra về phía Bắc của Baghdad. Mỗi ngày ISIS cho nổ bom giết hại bao nhiêu thường dân của Baghdad, từ đầu năm đến nay đã có 5,400 người thiệt mạng do ISIS giết.
Trong khi đó chính quyền của thủ tướng Maliki lại chơi trò chia rẽ, đẩy hết những thành phần theo phe Sunni ra khỏi chính quyền, bao nhiêu chức vụ để cho dân Shiite nắm giữ cả. Trong năm 2012, phó tổng thống gốc Sunni tên là Tariq al-Hashemi đã phải bỏ trốn ra ngoại quốc khi chính quyền thủ tướng Maliki cho xử tội và lên án tử hình khiếm diện! Vì thế nhóm Sunni của Iraq đã quay mặt để hợp tác với khủng bố ISIS để chống chính quyền Shiite của thủ tướng Maliki. Trong số này là những tướng tá cũ của Saddam Hussein thời xưa, ra tay trợ giúp ISIS để trở thành một lực lượng quân sự đáng kể.

Đây chính là lý do để ISIS thành công trong những trận đánh chớp nhoáng chiếm giữ toàn vùng phía Bắc Iraq trong tuần qua. Như vào ngày 10 tháng 6 vừa qua, chỉ có 1,500 quân jihadists thánh chiến đã tấn công thành phố Mosul là thành phố lớn thứ nhì của Iraq, chỉ sau Baghdad. Quân đội Iraq của thủ tướng Maliki nhiều hơn gấp 15 lần nhưng khi ISIS tấn công đã bỏ vũ khí, cởi quần áo lính thay đồ thường dân và bỏ chạy hết! Đây là quân đội Iraq đã được Hoa Kỳ huấn luyện tốn phí hàng chục tỷ Mỹ Kim, nhưng hoàn toàn không có tinh thần chiến đấu! Lính Iraq này khi ra khỏi nhà đã mặc sẵn quần áo thường dân bên trong, để lỡ có đụng trận sẽ lập tức cởi đồ áo quần lính để chạy ngay!
Khi Mosul thất thủ, quân ISIS đã vào chiếm hết các vũ khí do Hoa Kỳ cung cấp bị quân đội Iraq tẩu toán bỏ lại, gồm xe tăng, vũ khí nặng, đạn dược. Ngay cả 6 chiếc trực thăng Black Hawk tối tân nhất cũng bị quân ISIS chiếm giữ. Nhóm này còn công khai ngạo Hoa Kỳ trên Twitter và các social media khác, yêu cầu Hoa Kỳ giữ bảo đảm warranty để bảo trì 6 chiếc trực thăng Black Hawk này cho quân ISIS xử dụng! Ngoài ra quân ISIS lấy được tiền trong ngân hàng của Mosul số tiền lên đến 430 triệu Mỹ Kim. Các tù nhân trong các nhà tù của Mosul cũng được thả hết để gia nhập quân của ISIS.

Sau khi chiếm Mosul, nhóm quân ISIS đã tiến về phía Nam trên xa lộ nối với thủ đô Baghdad, các thành phố nhỏ lần lượt bị chiếm và thành phố Tikrit vốn là nơi sinh trưởng của Saddam Hussein, cũng bị ISIS chiếm giữ, chỉ cách Baghdad có 87 dặm về phía tây bắc. Trong mấy ngày vừa qua, các thành phố nhỏ về phía đông của Iraq sát dọc theo biên giới với Syria cũng đã bị ISIS chiếm và kiểm soát.
Như thế chỉ trong vài tuần lễ, quân ISIS hợp với nhóm Sunni, quân đội cũ của Saddam Hussein đã chiếm gần nửa xứ Iraq là những vùng có nhóm Sunni nhiều. Trong khi đó về phía Bắc sát với biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, nhóm dân Kurds là thiểu số của Iraq đã chiếm thành phố Kirkuk với nhiều mỏ dầu hỏa và thành phố Erbil. Dân Kurds có mộng tạo ra quốc gia độc lập gọi là Kurdistan gồm vùng biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ, Iraq và Syria.

Như thế Iraq đã bị chia ra làm 3 vùng, vùng dân Kurds nắm giữ và kiểm soát về phía Bắc, phần giữa là nhóm dân Sunni nay đã bị ISIS chiếm hết và vùng phía Nam Iraq do dân Shiite là đa số do chính quyền của thủ tướng Maliki kiểm soát. Thực sự nhóm Shiite vẫn là đa số và với mức tấn công của ISIS, đã bắt đầu huy động dân Shiite chống lại dân Sunni và ra mặt trận để đánh nhau với ISIS. Nội chiến như vậy đã trở thành điều hiển nhiên.

Hiện nay Hoa Kỳ vẫn giữ thái độ chờ xem, chỉ ra những thông cáo suông, kêu gọi Maliki phải hợp nhất hơn và đưa các dân thiểu số vào chính quyền. Bên trong, có lẽ chính quyền của Obama đã phủi tay, mặc kệ cho những chỉ trích của phe Cộng Hòa như Thượng nghị Sĩ McCain và một số nhân vật khác, chê trách Obama đủ điều về chuyện rút khỏi Iraq quá sớm, không để một số quân Hoa Kỳ ở lại để giữ ổn định tình thế hơn.
Obama trước những công kích này chỉ tuyên bố là sẽ cho 300 lính của Lực Lượng Đặc Biệt sang, nhưng chỉ dưới danh nghĩa cố vấn, không tham dự chiến trận. Ngoài ra Obama vẫn giữ thái độ quan sát, chưa quyết định hẳn có cho oanh tạc hay dùng phi cơ không người lái drones để giúp quân đội Iraq của Maliki hay không?!

Thực sự Obama đang ở vào tình trạng rất khó xử. Thâm tâm Obama không còn muốn dính một chút nào vào vùng Trung Đông. Nhất là Iraq, nơi Obama đã cho rút hết quân và lấy thành tích coi như một thành công lớn khi chính quyền Maliki đứng vững trong hai năm qua. Nhưng bây giờ với quân ISIS ở cửa ngõ của Baghdad đe dọa tấn công, Obama khó làm ngơ. Nhất là khi ISIS chiếm cả vùng trên và bắt đầu để tạo hẳn ra một quốc gia mới gồm một phần của Syria và phần vừa chiếm của Iraq, gọi là caliphate, như vương quốc Hồi Giáo ngày xưa, với luật lệ khắt khe cuồng tín của Hồi Giáo.
Một khi ISIS lập được hẳn một quốc gia như thế, đây sẽ là lò huấn luyện cho các quân khủng bố để trở về Âu Châu và Hoa Kỳ để thực hiện các cuộc khủng bố khác trên toàn thế giới Tây Phương. Như vụ khủng bố ngày 24 tháng 5 vừa qua tại Bỉ, khi một quân khủng bố đã từng tham dự cuộc chiến tại Syria, đã bắn chết 4 người Do Thái tại bảo tàng viện Do Thái tại Bỉ. ISIS đã có trung tâm huấn luyện khủng bố trong vùng sa mạc của Syria gần thành phố Raqqa của Syria là vùng ISIS đã kiểm soát nhiều tháng qua. Vì thế để ISIS tự tung tự tác hoành hoành và huấn luyện khủng bố để trở về Hoa Kỳ và Âu Châu là điều chính quyền Obama khó lòng chấp nhận được. Tuy nhiên bản chất của Obama là không muốn can thiệp vào bất cứ chuyện gì tại Trung Đông nữa và tránh né được chừng nào hay chừng đó.

Như thế chủ thuyết Obama bất can thiệp đã trở thành một lộ trình cho chính sách của Hoa Kỳ trong hai năm còn lại của chính quyền Obama. Ngay tại Syria, dù dân đã chết lên vài trăm ngàn vì sự khát máu của nhà độc tài Assad, cũng không làm Obama đổi ý để can thiệp. Như cuốn sách “Hard Choices” của cựu ngoại trưởng Hillary Clinton mới xuất bản cho thấy, những việc làm có tính cách diều hâu trước đây của Obama gần như đều do ảnh hưởng của Hillary! Như vụ Lybia, bộ trưởng quốc phòng Robert Gates thời đó không muốn dính vào, phó tổng thống Biden cũng khuyên không nên. Chỉ vì có Hillary Clinton thúc đẩy nên Obama mới tham dự theo sau Pháp và Anh, gọi là “lãnh đạo đằng sau” (lead from behind)! Nhờ thế mới diệt được nhà độc tài Qaddafi. Vụ giết Osama bin Laden tại Pakistan cũng phải có Hillary đốc thúc Obama mới ra lệnh tiến tới!

Điều rõ ràng là Tổng Thống Obama hoàn toàn là bồ câu và chủ thuyết bất can thiệp của Obama sẽ làm cho Hoa Kỳ chạy trốn các nhiệm vụ cảnh sát toàn cầu cũng như đi vào thế cô lập hóa isolationism trong 2 năm tới, trước khi Obama hết nhiệm kỳ. Đây chính là lý do tại sao Putin của Nga đã hung hăng trong vụ Ukraine. Và Tập Cận Bình đã ngang nhiên cho xâm chiếm vùng biển Đông của Việt Nam mà không e ngại gì phản ứng của Hoa Kỳ. Họ Tập đã đánh giá Obama rất thấp khi gặp gỡ hai năm trước tại trang trại ở California khi họ Tập mới nhậm chức và Obama mới đắc cử kỳ 2. Chính vì nhận thức Obama quá bồ câu, chỉ muốn thương thuyết, không muốn dùng đến quân sự, nên Tập Cận Bình mới dám hung hăng trong vụ đảo Senkaku của Nhật và Đông Hải của Việt Nam.

Tóm lại, chủ thuyết bất can thiệp của Obama đã làm suy yếu Hoa Kỳ nhiều và tạo cơ hội cho các kẻ thù của Hoa Kỳ có thể tác oai tác quái như hiện nay. Có lẽ chúng ta phải chờ một Tổng Thống mới của Hoa Kỳ, hoặc Tổng Thống Hillary Clinton hay một Tổng Thống Cộng Hòa khác mới có thể triệt hạ được Trung Hoa và đem lại an bình hơn cho vùng Đông Á cũng như cho toàn cầu.


Nguyễn Đình Phùng
www.nguyendinhphung.com

]Ngồn http://www.thegioinguoiviet.net/showthread.php?t=29266