I-Tình trạng Quân Nhạc trước 1945.
Trước năm 1945, Việt Nam có 3 ban Quân Nhạc. Nhạc viên toàn người
Việt dưới quyền điều khiển của Nhạc Trưởng người Pháp tại 3 nơi như sau:
- Hà nội: Ban Quân Nhạc khố xanh
- Huế: Ban Quân Nhạc khố vàng
- Sàigòn: Ban Quân Nhạc khố đỏ.
Ban Quân Nhạc khố vàng ở Huế nổi bật hơn cả vì tài nghệ các nhạc công giỏi hơn 2 ban kia.
Năm 1930, khi Hoàng Đế Bảo Đại sang thăm Pháp và dự Hội chợ quốc tế
tại Paris, ban Quân Nhạc khố vàng được tháp tùng. Các buổi trình diễn
được khán thính giả tại Paris hoan nghênh nhiệt liệt. Đến năm 1944, quân
đội Nhật đảo chánh quân đội Pháp tại Đông Dương, 3 ban Quân Nhạc cũng
bị tan rã.
II-Tình trạng Quân Nhạc từ 1947 đến 1954.
Khi Hoàng Đế Bảo Đại được Pháp đưa về làm Quốc Trưởng, Ngài nhờ người Pháp thành lập các ban Quân Nhạc cho Việt Nam.
Đầu tiên là Sàigòn, Nhạc trưởng Permentier liên lạc với Thượng sĩ
Dương văn Huấn (cựu nhạc công ban Quân nhạc khố đỏ trước kia) tập họp
lại các nhạc công trong ban Quân nhạc khố đỏ cũ, tuyển mộ thêm nhạc viên
và huấn luyện để thành lập ban Quân nhạc Sàigòn. Nơi đồn trú là trại Lê
văn Duyệt Gia Định. Ít lâu sau, nhạc trưởng Permentier về Pháp, trao
quyền Nhạc trưởng lại cho Thượng sĩ Dương văn Huấn.
Tại Huế, Tổng Trấn Trần văn Lý mời Thượng sĩ I Trần như Tú đứng ra
tập họp các anh em trong ban khố vàng khi xưa để thanh lập Ban Quân nhạc
Bảo Vệ Quân tại Huế. Thượng sĩ I Tú được đề cử làm Nhạc Trưởng với cấp
bậc Thiếu úy..
Sau cùng là Hànội. Vào thượng tuần 1947, Nhạc trưởng Messler, người
Pháp được mời thành lập Ban Quân nhạc cho Hànội. Thông báo tuyển mộ được
đăng trên các báo Việt, số người nộp đơn xin gia nhập rất đông. Ai nộp
đơn trước sẽ được mang cấp bậc Thượng sĩ, các người sau cấp bậc thấp
hơn. Những người sau cùng chỉ được mang cấp bậc Hạ sĩ hay Binh I mà
thôi. Khi thành lập xong, ban nhạc đồn trú trong trại lính khố xanh cũ.
Thành phần các ban nhạc này đều rập khuôn ban Quân nhạc Pháp. Mỗi
ban nhạc gồm 2 phần: phần chính là ban Hòa tấu, tiếng Pháp là Harmonie.
Phần phụ là ban Chào kính đưọc đọc trại theo tiếng Pháp là
"Lích"(Cliques) dưới quyền một Lích trưởng (Tambour Major) luôn luôn
mang cây Huy côn (canne de Tambour Major). Hai thành phần này dưới quyền
điều khiển của một Nhạc trưởng.
Khi được lệnh hồi hương, nhạc trưởng Messler trao quyền Nhạc trưởng
lại cho Thượng sĩ Nguyễn Nhật điều khiển Ban Quân nhạc Hànội, cũng là
một cựu nhạc viên ban nhạc khố xanh.
Ngoài 3 ban quân nhạc trên, còn có thêm ban nhạc Bảo Chính Đoàn dưới
quyền điều khiển của Nhạc trưởng Vũ văn Tuynh và ban nhạc Thính Phòng
Thăng Long trực thuộc Tổng trấn Bắc Việt về tài chánh và Nha Cảnh Sát Đô
Thành về quản lý. Ban nhạc Thăng Long được thành lập bởi Nhạc Trưởng Lê
hữu Mục, sau đó trao quyền điều khiển lại cho Nhạc Trưởng Lê như Khôi.
Mỗi chiều Chủ Nhật, ban nhạc này thường trình diễn tại vườn hoa Ba Đình
với những giọng ca nổi danh đương thời như Minh Đỗ, Quách Đàm, Hoàng
Giác lôi cuốn một lượng khán giả khá đông và được hoan hô nhiệt liệt.
III-Cải tổ và chấn chỉnh các ban Quân nhạc.
Vì nhu cầu, các ban Quân nhạc được thành lập một cách vội vàng.
Không bao lâu người Pháp về nước và trao lại cho người Việt Nam. Các
nhạc trưởng được người Pháp trao lại lúc bấy giờ chỉ có kinh nghiệm chứ
chưa được đào tạo qua trường lớp nào nên có người chưa đủ khả năng để
chỉ huy một ban nhạc. Muốn nâng cao trình độ các ban quân nhạc, trước
tiên, mỗi ban nhạc cần một nhạc trưởng có trình độ và khả năng để huấn
luyện nhạc viên.
Thấy điều cần thiết trên, Bộ Quốc phòng liền giao cho Trung úy Nhạc
trưởng Léon Cordier người Pháp, chịu trách nhiệm tổ chức cuộc thi tuyển.
Thông báo được đăng trên các báo dân sự và quân đội trên toàn quốc. Địa
điểm thi tuyển được tổ chức vào tháng 4 năm 1951 tại 2 địa diểm như
sau:
Tại Hà Nội cho các thí sinh miền Bắc và Trung. Danh sách các thí sinh như sau:
1- Lê như Khôi (Bắc Việt)
2- Đỗ tiến Liệt (Bắc Việt)
3- Đỗ trung Anh (Bắc Việt)
4- Chuẩn úy Trần phát Tài (Bắc Việt)
5- Trần văn Tín (Trung Việt)
6- Thượng sĩ Nguyễn hữu Nhuận (Trung Việt)
Tại Sàigòn cho các thí sinh miền Nam.Danh sách gồm có:
1- Trung úy Dương văn Huấn
2- Đỗ trí Kế
3- Trần văn Lý.
Bài thi gồm các môn:
- Hoà âm 4 bè gồm: CD (chant donné-bè cao cho trước), BD (basse donné-bè trầm cho trước)
- Viết chính tả âm nhạc.
- Xướng âm một đoạn nhạc có 7 khóa pha trộn lẫn nhau, đúng theo tiết điệu của dương cầm phụ họa.
Kết quả: Chiếu theo nghị định số 53-QP/ND ngày 1-2-1952, có 5 thí sinh sau đây trúng tuyển Nhạc Trưởng:
1- Lê như Khôi (BV)
2- Trần văn Tín (TV)
3- Đỗ trí Kế (NV)
4- Đỗ tiên Liệt ( BV)
5- Dương văn Huấn (NV-thí sinh quân đội).
Cũng theo nghị trên, các thí sinh có tên sau đây được xếp Nhạc Trưởng hạng 2, mang cấp bậc Trung úỵ:
1- Trung úy Lê như Khôi.
2- Trung úy Trần văn Tín.
Cũng theo nghị định trên, các thí sinh sau đây được xếp Nhạc Trưởng hạng 3, mang cấp bậc Thiếu úy:
1- Thiếu úy Nhạc Trưởng Đỗ trí Kế.
2- Thiếu úy Nhạc Trưởng Đỗ tiên Liệt
3- Trung úy Nhạc Trưởng Dương văn Huấn. Trường hợp đặc
biệt, vì đã là Trung úy Quân Đội Quốc Gia nên không bị xuống cấp.
Các thí sinh không đủ điểm đậu Nhạc Trưởng được bổ nhiệm làm Nhạc Phó, được mang cấp bậc Thượng sĩ I, danh sách gồm có:
1- Chuẩn úy Nhạc phó Trần phát Tài (đã mang cấp Chuẩn úy QĐQG, nên được giử nguyên)
2- Thượng sĩ 1 Nhạc phó Trần văn Lý.
3- Thượng sĩ 1 Nhạc phó Nguyễn hữu Nhuận
4- Thượng sĩ 1 Nhạc phó Đỗ trung Anh.
Ngày 12-4-1952, các tân Nhạc trưởng và Nhạc phó được bổ nhiệm như sau:
- Trung úy Nhạc trưởng Lê như Khôi về Ban Quân nhạc Quân
khu 1 tại Sàigòn thay Trung úy Dương văn Huấn ra Hànội nhận Ban Quân
nhạc Quân khu 2.
- Trung úy Nhạc trưởng Trần văn Tín nhận Nhạc đoàn Ngự Lâm Quân tại Đàlạt.
- Thiếu úy Nhạc trưởng Đỗ trí Kế về nhận Ban nhạc Quân
Khu 3 ở Huế, nhưng gặp trở ngại vì Ông Trần như Tú không chịu bàn giao.
Không biết có sự dàn xếp bên trong thế nào, sau cùng, Quân khu 3 trả
Thiếu Úy Nhạc trưởng về Bộ Quốc Phòng. Ông đã xin ra khỏi Ngành Quân
Nhạc.
- Riêng Thiếu úy Nhạc trưởng Đỗ tiên Liệt, giờ chót kết quả không được công nhận nhưng không biết lý do.
IV-Quân Nhạc thời đệ 1 và đệ 2 VNCH.
Các tân Nhạc trưởng bắt đầu chỉnh đốn lại Nhạc đoàn của mình. Nhạc
Đoàn Ngự lâm quân là đơn vị tân lập nên các Nhạc đoàn khác phải trích
một số nhạc công gửi đến bổ xung. Các Nhạc trưởng phải cố gắng sáng tác,
hoà âm nhạc quân hành Việt Nam thay thế dần nhạc quân hành Pháp.
Muốn nâng cao trình độ các nhạc công, 2 Nhạc trưởng Lê như Khôi và
Trần văn Tín bàn với nhau là phải có một Trường Quân Nhạc để huấn luyện
chung nhạc công. Ý kiến này được đệ trình lên Bộ quốc phòng, thời gian
chờ đợi khá lâu nhưng không được trả lời. Sau này được biết vì ở thời
điểm đó, ngân sách eo hẹp nên mọi ngân khoảng dành ưu tiên cho các đơn
vị tác chiến.
Tình hình chiến sự thay đổi, các ban nhạc cũng bị ảnh hưởng theo:
Điện Biên Phủ thất thủ, quân đội Pháp về nước, nước Việt Nam chia đôi,
các ban quân nhạc cũng được sắp xếp lại.
- Quân khu 2 di chuyển về Nam dưới vĩ tuyến 17, ban quân
nhạc phải rút theo nhưng bị chia đôi. Một nửa đóng tại Nha Trang với
Thượng sĩ Nguyễn Nhật. Một nửa theo Trung úy Nhạc trưởng Dương văn Huấn
lên Ban Mê Thuột.
- Ban quân nhạc Đệ 1 Quân khu được đổi tên thành Ban quân
nhạc Liên khu 1 & 4. Phạm vi công tác của ban nhạc quá rộng. Trong
phạm vi Quân khu 1 Sàigòn, đôi khi công tác hơn 300 lần trong năm, lại
còn phải bao gồm luôn Quân khu 4, lên đến Buôn Mê thuột hoằc ra tận Bến
Hải. Có lần phải sang công tác tại Hội chợ ở Thủ đô Vạn Tượng của Vương
quốc Lào.
Sau khi Thủ Tướng Ngô đình Diệm đắc cử Tổng Thống nhiệm kỳ đầu, Nhạc
Đoàn Ngự Lâm Quân được rút về Sàigòn và đổi tên thành Nhạc Đoàn Đặc
Biệt Phủ Tổng Thống. Phạm vi công tác của Nhạc Đoàn này chỉ trong phạm
vi Dinh Độc Lập mà thôi.
Năm 1966, vì công tác quá nhiều, Nhạc đoàn phải chia ra 2 hay 3 toán
mới đáp ứng được nhu cầu, nhưng quân số chỉ có 75 nhạc công. Thiếu tá
Nhạc trưởng Lê như Khôi đề nghị với Bộ Quốc Phòng xin nhập 2 ban nhạc
Liên khu 1 & 4 và ban nhạc Bảo An Đoàn lại thành một. Đề nghị được
chấp thuận, nhạc công tổng cộng là 150. Ban nhạc được đổi tên thành Đại
Nhạc Đoàn Bộ Tổng Tham Mưu, dưới quyền xử dụng trực tiếp của Phòng
3/Khối Quân Lễ/BTTM.
Đồng thời, Nhạc đoàn của 2 binh chủng Không quân và Hải quân cũng
được thành lập. Nhạc trưởng Vũ văn Tuynh ở Bảo An Đoàn được thuyên
chuyển về làm Nhạc đoàn trưởng Nhạc đoàn Không quân.
Năm 1961, sau khi tốt nghiệp
tại Ecole Universelle Paris, Trung Úy Lê Phước Quang (Thiên Quang) được
thuyên chuyển về phục vụ tại Trung Tâm Huấn Luyện Quân Nhạc(Lữ Đoàn
Phòng Vệ Phủ Tổng Thống). Đại úy Nhạc Trưởng Trần văn Tín , Giám Đốc
Trung Tâm Huấn Luyện đề cử Trung úy Lê phước Quang làm sĩ quan Phụ tá.
Các cố vấn Mỹ Cwo Diffronso và Cwo Albert đã giúp rất nhiều trong việc
thành lập Binh Chủng và Trường Quân Nhạc QLVNCH.
Theo cấp số của quân đội Mỹ, các Nhạc đoàn được thành lập như sau:
-Loại A: Nhạc Đoàn Đặc Biệt Phủ Tổng Thống và Đại Nhạc Đoàn Bộ TTM
-Loại B: Nhạc Đoàn Không Quân, Hải Quân, các Trung tâm huấn luyện
-Loại C: Các Sư Đoàn.
Đại úy Nhạc Trưởng Trần văn Tín được đề cử giử chức vụ Chỉ Huy Trưởng Binh chủng Quân Nhạc.
Trung úy Nhạc Trưởng Lê phước Quang được đề cử giử chức vụ Chỉ Huy Trưởng Trường Quân Nhạc.
Vì nhu cầu, một số sĩ quan Bộ Binh đuợc thuyên chuyển về thành lập các phòng, ban như:
-Trung úy Vũ đức Liễn: Sĩ quan phụ tá.
-Trung úy Lê văn Sự: Tiếp liệu
-Chuẩn úy Nguyễn công Thành: Nhân viên và quân số.
Phòng Huấn luyện, nghiên cứu và sưu tầm ráo riết dịch thuật các tài
liệu học tập để chuẩn bị chương trình tuyển mộ và huấn luyện các tân
khóa sinh, mãn khóa sẽ bổ sung cho các Nhạc Đoàn chưa đủ quân số hay các
Nhạc Đoàn mới thành lập. Nhóm này gồm các sĩ quan, Hạ sĩ quan như: Hồ
đăng Tín Nguyển Bữu Phuợng, Nguyên đức Lưu, Nguyễn hùng Chương, Lâm cao
Khoa và Lê văn Nhơn.
Với nhu cầu phát triển và gia tăng quân số của QL/VNCH, Ngành Quân
Nhạc cũng tăng theo. Năm 1966, Trường Quân Nhạc xin phép Bộ TTM và Tổng
Cục Quân Huấn được mở khóa Sĩ Quan Nhạc Trưởng.
Đầu tiên, thi tuyển những khóa sinh dân sự, nhưng số thí sinh đạt
được tiêu chuẩn do Trường Quân Nhạc đưa ra quá ít, không đủ túc số. Các
thí sinh trúng tuyển đợt này gồm có: Nguyễn đình Ba, Lương an Cảnh, Lê
văn Nhản, Trần văn Huyến, Nguyễn tấn Hiệp, Nguyễn hiễu Tiếng, Vũ nam
Hải, Vũ tắc Toản, Nguyễn phi Hồng, Đoàn thể Hồng. Toán này được gửi qua
Trường Bộ Binh nhập học quân sự giai đoạn I khóa 23/SQTB. Thời gian học 4
tháng.
Toán thứ 2 là những khóa sinh khóa 22SQTB/TĐ đang thụ huấn tại
Trường Bộ Binh được Trường Quân Nhạc cho thi trắc nghiệm khả năng. Kết
quả những thí sinh được chọn gồm có: Lê văn Nhường, Đoàn công Đài, Phạm
sĩ Bảng, Nguyễn trí Hiếu, Trần song Tuấn, Hồ quang Hải, Nguyễn văn
Quang.
Toán kế tiếp là những Hạ sĩ quan trong ngành Quân Nhạc có khả năng,
làm đơn xin theo học và gửi đến Trường Quân Nhạc cứu xét. Kết quả được
chấp thuận như sau:
-Nguyễn hùng Chương, Nguyễn văn Tuyên, Nguyễn Lộc,
Nguyễn đình Đồng, Bùi tiến Bảo, Ngô văn Phốt, Ngô hằng Sản, Vũ văn Đỉnh,
Mai văn Lang.
-Thành phần Ban giảng viên cho khóa Sĩ quan Nhạc Trưởng gồm có:
-Môn chỉ huy (Conducting): Nhạc Trưởng Trần văn Tín
-Môn Hòa âm: Nhạc Trưởng Nguyễn Phụng, Giám Đốc Trường QGÂN.
-Môn Phối khí, Cải soạn, Nhạc khí học: Nhạc Trưởng Lê như Khôi.
-Môn Sáng tác: Nhạc Trưởng Vũ văn Tuynh.
-Môn Lễ nghi quân cách: Nhạc Trưởng Nguyễn đức Tính
-Môn Nhạc nhẹ: Nhạc Trưởng Trần văn Lý, (làm ở Đài phát
thanh Pháp Á, được đồng hóa vào Ngành Quân Nhạc với cấp bậc Thiếu úy.)
-Nhạc sử: Nguyễn năng Nhiêu, Giáo sư Trường QGÂN.
-Nhạc lý - Chính tả: Phạm Nghệ, Giáo sư Trường QGÂN.
-Môn Hành chánh & Quản trị nhân viên: Thượng sĩ Ngọ.
Thiên Quang được đề cử làm "Associate professor" cho các giảng viên
trên đây vừa dạy thêm Hòa Âm trong cuốn "Kỹ Thuật Hòa Âm" cho các khóa
sinh do chính ông biên soạn.
Khóa học được chia làm 2 giai đoạn, mỗi giai đoạn đều phải thi lấy
kết quả, nếu không đủ điểm, không được tiếp tục học giai đoạn 2. Sau
giai đoạn 2 các khóa sinh đều được phân tán đến các Nhạc Đoàn trên tòan
quốc thực tập. Sau khi thực tập xong, tập trung về Trường Quân Nhạc thi
tốt nghiệp.
Năm 1967, trong lúc khóa học đang tiến hành, cố vấn Mỹ cho biết
trường Quân Nhạc Hoa Kỳ chấp thuận cho 4 khóa sinh theo học khóa
Advanced Course trong thời gian 6 tháng. Cố vấn Mỹ trắc nghiệm khả năng
Anh ngữ, quyết định cho khóa sinh đi học do Bộ chỉ huy và Trường Quân
Nhạc quyết định. Cuối cùng những khóa sinh sau đây được chọn:
- Những SVSQ đang học khóa Nhạc Trưởng: Nguyễn đình Ba, Trần văn Huyến, Nguyễn hiễu Tiếng.
- Thượng sĩ 1 Nguyễn bữu Phượng đang làm việc tại Phòng Huấn Luyện.
Trong thời gian này, khóa Nhạc Trưởng chưa kết thúc, nên một số ban
nhạc vẫn còn Hạ sĩ quan giử chức vụ Quyền Nhạc Đoàn Trưởng.
Sau khi tốt nghiệp, một số được bổ xung ra đơn vi. Số còn lại được
gửi đi học Anh văn tại Trường Sinh Ngữ Quân Đội để chuẩn bị tu nghiệp
tại Hoa Kỳ.
Các khóa sinh đi tu nghiệp Hoa Kỳ gồm có các Chuẩn úy: Nguyễn hùng
Chương, Nguyễn tấn Hiệp, Nguyễn Lộc, Vũ nam Hải, Vũ tắc Toản, Nguyễn
đình Đồng, Nguyễn phi Hồng, Lê văn Nhản.
Nhân dịp được mời tham quan Trường Quân Nhạc và các ban nhạc Hoa Kỳ,
Thiếu Tá Lê phước Quang hướng dẫn toán khóa sinh tháp tùng. Khóa học
của khóa sinh kéo dài 8 tháng. Riêng thời gian tham quan của ông trong
vòng 4 tháng.
Sau đó, khóa 2 Sĩ Quan Nhạc Trưởng được tổ chức để những người trong
Ngành lâu năm đã lên sĩ quan theo học. Danh sách khóa này gồn có: Trần
văn Lý (Ban nhạc TTM), Nguyễn bữu Phượng, Hồ Sâm, Hồ Thịnh, Nguyễn văn
Thiềng, Nguyễn Đệ, Nguyễn cữu Phát, Trần ngọc Phan, Nguyễn văn Giáp, Đỗ
ngọc Phùng và Lê văn Nhơn.
Trong thời gian này, 2 binh chủng Tổng Trừ Bị nổi tiếng của QLVNCH
được nâng lên cấp Sư Đoàn, vì thế phải thành lập 2 Nhạc Đoàn để bổ
xung. Nhạc Trưởng Hồ Sâm được đề cử làm Nhạc Đoàn Trưởng Nhạc Đoàn Sư
Đoàn Dù và Nhạc Trưởng Nguyễn văn Thiềng được đề cử về Nhạc Đoàn Sư Đoàn
Thủy Quân Lục Chiến.
Cuối năm 1974, một số sĩ quan nồng cốt kỳ cựu của Ngành Quân Nhạc
đến tuổi về hưu, các vị đó là Nhạc Trưởng Lê như Khôi, Nhạc Trưởng Vũ
Thành, Nhạc Trưởng Vũ văn Tuynh và đến năm 1975, Nhạc Trưởng Trần văn
Tín cũng đến Tuổi về hưu.
Sau đây chúng tôi xin nêu lên một số từ thường bị nhầm lẫn:
NHẠC TRƯỞNG là một tước vị (bằng cấp đang có)
NHẠC ĐOÀN TRƯỞNG là chức vụ (đang đảm nhận tại đơn vị)
Thí dụ: trong những ban nhạc lớn có 2 Sĩ quan đều có bằng Nhạc
Trưởng (tước vị), Nhưng một người là Nhạc Đoàn Trưởng (chức vụ hiện đang
đảm nhận) và một người là Nhạc Đoàn Phó (chức vụ hiện đang đảm nhận).
Đôi khi những ban nhạc nhỏ không đủ quân số bổ xung, nên một ông Hạ sĩ
quan có bằng Nhạc Phó (tước vị) được đề cử làm Nhạc Đoàn Trưởng (chức
vụ).
Mục đích đào tạo một NHẠC TRƯỞNG của Trường Quân Nhạc
Nhạc Trưởng phải có trình độ, kiến thức vững vàng về âm nhạc. Thấu
hiểu trình độ của từng nhạc viên. Biết cách huấn luyện, nhận ra ưu
khuyết điểm của họ để giao nhiệm vụ khi họ ngồi vào ban nhạc. Phải biết
Cải soạn, Phối khí để có thể sửa đổi hay viết lại những phần khó, quá
trình độ của nhạc viên khiến họ không thực hiện được bè mình giao phó.
Hòa âm những bản nhạc yêu thích hợp với trình độ của Ban nhạc và khai
thác tối đa khả năng của những nhạc viên ưu tú. Điều khiển và Chi huy
các loại dàn nhạc như Concert Band, Symphonic Band, Symphonic Orchestra,
Dance Band. Ta có thể so sánh khả năng và nhiệm vụ của một người Nhạc
Trưởng giống như một Huấn luyện viên một đội bóng tròn. Những sắc thái
riêng biệt của người Nhạc Trưởng tạo ra cho ban nhạc của mình cũng giống
như chiến thuật mà Huấn luyện viên áp dụng cho đội bóng do mình huấn
luyện. Vì thế, Nhạc Trưởng được coi như linh hồn của Ban Nhạc.
Còn một điều xin nêu lên đây là khi xem một ban nhạc diễn hành, phần
đông cho rằng người cầm gậy (có người gọi là côn) dẫn đầu là Nhạc
Trưởng của ban nhạc. Người đó trong Ngành Quân Nhạc gọi là "Gậy Cổ
Trưởng". Ông này thường là một Hạ sĩ quan, dùng các hiệu lệnh bằng gậy
để điều khiển Ban Nhạc trong lúc đi như giử đều nhịp, quẹo trái, phải
hay dừng lại.
Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà là một tập thể do nhiều đơn vị tập họp
lại. Mỗì đơn vị đóng góp phần khả năng chuyên môn của mình. Quân Nhạc là
một đơn vị nhỏ bé nhất trong tập thể đó, nhưng công lao đóng góp không
thể coi là nhỏ. Trong khi các đơn bạn vị bạn lo ngăn chặn quân thù ngoài
tiền tuyến thì ở hậu phương, Quân Nhạc dùng nhạc quân hành khích động
tinh thần binh sĩ hay góp phần làm nổi bật các chiến công vang dội của
các đơn vị bạn vừa đạt được. Điều này được thấy rõ trong các buổi choàng
vòng hoa, gắn huy chương tưởng thưởng công lao cho những chiến sĩ hay
đơn vị xuất sắc, hoặc phô trương lực lượng trong các buổi diễn hành
trong Ngày Quân Lực.
Về bang giao quốc tế, Quân Nhạc giử một vai trò then chốt khi tiếp
đón các yếu nhân đến thăm viếng Việt Nam. Một tràng 21 phát đại bác vang
rền hòa lẫn với nhạc Thượng nghinh tạo thêm phần long trọng và uy nghi
dành cho một vị nguyên thủ quốc gia khi đứng nghiêm trên bục chào kính
tại phi trường.
Binh Chủng Quân Nhạc QLVNCH đã đi được một đoạn đường dài từ lúc sơ
khởi cho đến khi kết thúc.Trên đơạn đường đó, quí vị tiền nhiệm cũng
như những người tiếp nối chắc chắn đã gặp nhiều khó khăn, trở ngại mà
đôi khi tưởng không thể vượt qua nhưng quí vị vẫn kiên nhẩn tiến bước để
đạt được kết quả sau này. Vì thế tất cả mọi thành viên trong gia đình
Quân Nhạc không bao giờ quên ơn những người như: Nhạc Trưởng Dương văn
Huấn, Nhạc Trưởng Trần như Tú, Nhạc Trưởng Nguyễn Nhật và Nhạc Trưởng
Nguyễn hữu Nhuận cùng tất cả các nhân viên các phòng, ban đã phục vụ đắc
lực, tận tâm từ khi Bộ Chỉ Huy và Trường Quân Nhạc mới thành lập đến
khi mất nước. Hình ảnh một tấm bảng phía trên với hàng chử
sừng sửng trên hai cánh cửa làm bằng tôn đơn sơ, không có vẻ gì kiên
cố, uy nghi hay chi chít những hàng rào kẽm gai của một căn cứ quân sự.
Phía trong là những căn nhà cũ kỹ xây dựng từ thời Pháp cộng thêm những
dãy nhà mới cất cho khóa sinh.Một nhà bếp, một Câu lạc bộ, một giếng
nước nhỏ. Nếu chúng ta đem các phương tiện trên nói với một người nào
đó là dùng để phục vụ cho một Quân Trường hay Trung Tâm Huấn Luyện, chắc
chắn họ cho rằng chúng ta nói đùa, nhưng đó là sự thật với một bóng mát
to lớn của cây điệp từng che nắng cho khóa sinh ngồi học hòa tấu hằng
ngày. Những hình ảnh kể trên không còn nữa trong hiện tại nhưng chắc
chắn không phai mờ trong ký ức của từng người lính trong thời chiến
nhưng có kèm theo hai chử đã từng có mặt nơi đây. Khi
tiếp xúc với các binh chủng bạn thường gọi bằng một danh từ rất bình dân
mộc mạc, vừa thân mật, vừa có vẽ khinh thường về khả năng quân sự là .
Một điểm đặc biệt nữa là vì một binh chủng quá nhỏ, phần đông đều
biết nhau nên tình cảm cũng gắn bó hơn. Một bằng chứng cụ thể mà không
một binh chủng hay đơn vị nào có được là mặc dù đã tan hàng, nhưng từ
năm 1975 đến nay, liên tục hằng năm, anh em vẫn tụ họp một nơi ấn định
trước, làm lễ giổ Thánh Tổ Quân Nhạc là Thánh Nữ Cécilia. Mọi người
thành khẩn quỳ trước bàn thờ và cầu nguyện Thánh Tổ phù hộ cho mọi thành
viên trong gia đình Quân Nhạc được khỏe mạnh yên vui. Những người trong
nước dù ở xa cũng cố gắng sắp xếp đến tham dự. Còn những người ở hải
ngoại đôi khi có chuyện cần vê VN, cũng cố gắng đến họp mặt. Nếu không
về,cũng đóng góp chút ít cho ban tổ chức trang trải chi phí buổi lể. Nếu
có dịp tham dự, ta sẽ thấy anh em nhạc viên tham dự mỗi năm một ít đi
vì bệnh hoạn hay qua đời và không biết bao lâu nữa, Lễ Giổ Tổ ngành Quân
Nhạc của chúng ta sẽ đi vào dĩ vãng.
****************************************
Biên soạn:
Chỉ huy phó Quân Nhạc QLVNCH, Nhạc Trưởng Lê Như Khôi - Paris
Chỉ huy trưởng Trường Quân Nhạc, Nhạc Trưởng Lê Phước Quang (Thiên Quang) – San Diego
Nhạc Trưởng Lương An Cảnh - Australia
Nhạc Trưởng Vũ Tắc Toản – tức QuốcToản: www.quoctoan.com - California
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét